6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu gereği arabuluculuk, ihtiyari ve dava şartı (zorunlu) arabuluculuk olarak ikiye ayrılmaktadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması 01 Eylül 2023 tarihinden itibaren dava şartıdır.
Sigorta Hukukunda arabuluculuk ise davanın niteliğine göre zorunlu veya ihtiyari olabilmektedir. Taraflardan birinin Sigorta şirketi olması sebebiyle sigorta hukuku kapsamında çoğu dava türü zorunlu arabuluculuk şartına tabidir.
Tavsiye İçerik: Vekalet Ücreti Nedir?
İçindekiler
Sigorta Hukukunda Arabuluculuk Türleri
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu gereği arabuluculuk, ihtiyari ve dava şartı (zorunlu) arabuluculuk olarak ikiye ayrılmaktadır. Sigorta Hukuku kapsamında da arabuluculuk ihtiyari ve dava şartı olarak ikiye ayrılmaktadır. Dava türüne göre dava şartı arabuluculuk kapsamında olup olmadığı değerlendirilmelidir. Sigorta hukukuna ilişkin davalar türk ticaret kanunu, tüketicinin korunması hakkında kanun gereği davalar olması sebebiyle çoğu dava türü dava şartı arabuluculuğa tabiidir. Sigorta uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuğun aranmayacağı birtakım halleri belirtmek gerekirse;
-Sigorta Tahkime konu edilen uyuşmazlıklar
-Milli ve milletlerarası tahkim
-Tüketici Hakem Heyetinin görevli olduğu uyuşmazlıklar
-İdari yargının görevli olduğu uyuşmazlıklar
Bunlar dışındaki hallerde sigorta hukukunda kaynaklanan uyuşmazlıklarda; geçici hukuki korumalar, ihtiyati haciz, ihtiyati tedbir ve çekişmesiz yargı işlemleri de arabuluculuğa tabi değildir.
Sigorta Uyuşmazlıklarında Zorunlu Arabuluculuk
Sigorta hukukunda zorunlu arabuluculuk kapsamında olan davalarda zorunlu arabuluculuğa başvurulmadan dava açılması halinde dava, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedilir. Bu durumda hak kaybı yaşamanız çok muhtemeldir. Bu sebeple dava türü ve hukuki aşamaları detaylı bir şekilde incelenmelidir. Sigorta uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk kapsamında olan bazı davalara örnek vermek gerekirse;
- Sigorta Şirketine karşı açılacak itirazın iptali davası,
- Sigorta Şirketine karşı açılacak menfi tespit davası
- Sigorta Şirketine karşı açılacak istirdat davası örnek verilebilir.
Tavsiye İçerik: Kaza Anında Trafik Sigortası Yoksa Ne Yapılması Gerekir?
Sigorta Davalarında Arabuluculuk Süreci
İhtiyari veya dava şartı arabuluculuk süreci arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır. İhtiyari arabuluculuk isminde de anlaşılacağı üzere taraf iradelerine dayalı olarak tamamen kendi istekleri kapsamında başvurdukları bir alternatif çözüm yoludur. Dava şartı arabuluculuk (zorunlu) ise ilgili kanunun dava açılmadan önce başvurulmasını şart olarak getirdiği alternatif uyuşmazlık çözüm yoludur.
Arabuluculuk başvuru sürecinde ilk olarak tarafsız ve bağımsız bir arabulucu belirlenmektedir. Dava şartı arabuluculuk sürecinde arabuluculuk daire başkanlığı tarafından atama yolu ile bir arabulucu görevlendirilmektedir. İhtiyari arabuluculukta ise taraflar ortak iradeleri ile bir arabulucu belirleme imkanına sahiptir. Arabulucu, tarafları müzakere için çağırarak uyuşmazlık üzerinde tarafların uzlaşmasını sağlamaya çalışmaktadır. Uzlaşılması halinde bir tutanak düzenlenmektedir. Bahse konu tutanak ilam niteliğindedir. İlam niteliğini açıklamak gerekirse bahse konu tutanak mahkeme kararı gibi sonuç doğurmaktadır. Bu sebeple sigorta hukukunda arabuluculuk oldukça önem arz etmektedir. Profesyonel olarak sürecin ilerletilmesi hak kaybı yaşamanızın önüne geçecektir.
Sigorta Davalarında Arabuluculuğun Etkileri
Sigorta hukukunda arabuluculuk oldukça önemlidir. Mahkemelerin süreç olarak daha uzun olması ve kimi zamanlarda yüksek meblağlara ulaşabilen dava masrafları sebebiyle arabuluculukta uzlaşma sağlanması mağduriyet yaşayan ve hakkını arayan kişilerin alacaklarını daha hızlı ve kolay şekilde almasına imkan sağlamaktadır. Arabuluculuk son tutanağı ilam niteliğinde olup icra edilebilirlik imkanına sahiptir. Bu sebeple başarılı bir şekilde yürütülen arabuluculuk süreci sigorta hukuku kapsamında mağdur olan kişilerin alacaklarına daha hızlı ve kolay bir şekilde erişmelerini sağlamaktadır.
Arabuluculukta Zamanaşımı
Dava şartı arabuluculukta Arabuluculuk sürecinde geçen süre , zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır. arabuluculuk bürosuna başvurulduğu andan son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur ve hak düşürücü süreler işlemez.
