İçindekiler
Sigortasız Araç Kazası Tazminat
Zorunlu trafik sigortası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca, motorlu araç işletenlerinin, işletmeleri sırasında üçüncü kişilere verebilecekleri bedensel ve maddi zararları güvence altına almak amacıyla yaptırmaları gereken, kamu yararına düzenlenmiş bir mali sorumluluk sigortasıdır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu m.91/4 “Geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar trafikten men edilir.”
İlgili hükümde açıkça düzenlendiği üzere zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar için trafikten men yaptırımı uygulanacaktır.
Peki, sigortasız araçla trafik kazası yaptım, tazminat alabilir miyim?
Bu sorunun cevabında trafik kazasına karışanların kusur oranları ve karşı tarafın sigortalı olup olmaması önem arz etmektedir.
Sigortası bulunmayan ve trafik kazasına karışan araç sahibi, kazada kusursuz olması halinde karşı tarafın sigorta şirketinden zararının tazmin edilmesi talep edilebilir. Bir başka deyişle, kusursuz aracın sigortasız olması durumunda, değer kaybı ve hasar bedelini kusurlu araç sigortasından talep etmek mümkündür. Aynı zamanda belirtmeliyiz ki sigortasız araç sürücüsünün meydana gelen kazada tamamen kusurlu olması durumu haricinde karşı tarafın sigorta şirketinden zararın tazmin edilmesi talep edilebilir.
Sigortasız araç sürücüsü meydana gelen kazada tamamen kusurlu ise, trafik kazasında zarar gören karşı taraf Güvence Hesabına başvurarak bedeni zararlarının tazminini talep edebilecektir. Güvence Hesabı aşağıda daha ayrıntılı şekilde açıklanacak olup yalnızca yaralanmaya ve ölüme ilişkin bedeni zararları kapsar; maddi hasarları kapsamaz. Maddi hasarı bulunan, kusursuz araç sürücüsü, maddi hasarın tazminini sigortasız kusurlu taraftan ve kusurlu araç işleteninden talep edebilecektir.
Sigortasız aracın kusurlu bulunması halinde, eğer kusursuz karşı tarafın kaskosu varsa, oluşan zararı kendi kaskosu karşılayacaktır. Ancak karşı tarafın kaskosunu sağlayan ve zararı karşılayan sigorta şirketi işbu masrafları sigortasız araç sürücüsünden ve işleteninden talep edebilir. Böyle bir durumda kazaya kusuruyla sebebiyet veren sigortasız araç sürücüsü ve işleteni sigorta şirketinin ödediği tazminatı geri ödemekle yükümlü olacaktır.
Tavsiye İçerik: Araç Hasar Bedeli Nedir?
Sigortasız Araçla Trafik Kazası Ölümlü ve Yaralanmalı
Sigortasız bir araçla ölümlü veya yaralanmalı trafik kazasına karışmak hem maddi yönden hem de hukuki yönden ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Bu noktada da sigortasız aracın kusur oranının tespit edilmesi oldukça önemlidir.
Sigortasız araç sürücüsünün tam kusuruyla yaralanmalı trafik kazasına sebebiyet vermesi halinde; yaralanan kişi veya kişilere ait masrafların ve talep edecekleri tazminatların kusurlu araç sürücüsü ve kusurlu araç işleteni tarafından karşılanması gerekecektir. Bu masraflardan ilki hastane ve tedavi giderleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Kusurlu araç sürücüsü ve işleteni, yaralanan kişi kaza sebebiyle belirli bir süre çalışamayacak duruma geldiyse geçici iş göremezlik tazminatını; kalıcı bir bedeni hasar meydana gelmişse sürekli sakatlık tazminatını ödemekle yükümlü olacaktır.
Sigortasız araç sürücüsünün tam kusuruyla ölümlü trafik kazasına sebebiyet vermesi halinde; sigortasız araç sürücüsü ve işleteni ölen kişinin yakınlarının maddi ve manevi tazminat taleplerini ödemekle yükümlü olacaktır. Ölenin yakınları, destekten yoksun kalma tazminatına ek olarak varsa hastane ve tedavi giderleri ile cenaze ve defin işlemleri masraflarını da talep edebileceklerdir. Ayrıca yakınlarını kaybetmeleri sebebiyle yaşadıkları acı ve üzüntü göz önünde bulundurularak manevi tazminat talep hakları da doğacaktır. Sigortasız aracıyla ve kusurlu şekilde ölümlü trafik kazasına neden olan kişi ve araç işleteni tüm bu tazminat ve giderleri karşılamakla yükümlüdür.
Tavsiye İçerik: Ölümlü Trafik Kazasında Tazminat Davası
Sigortasız Araç Kazası Ve Güvence Hesabı
Güvence hesabının kurulmasının asıl sebebi trafikteki sigortasız araçlara karşı 3. kişilerin zarar görmesi durumunda oluşacak mağduriyeti engellemektir.
Trafik kazasında kazaya karışan aracın tespit edilememesi, trafik sigortasının olmaması, çalıntı olması hallerinde zarar gören karşı taraf güvence hesabına başvurabilmektedir. Önemli olan hususlardan biri güvence hesabının yalnızca maluliyet ve ölüm halinde doğan zararları yani bedeni zararları kapsamasıdır. Güvence hesabı maddi hasarları kapsamamaktadır.
Yaralanmalı trafik kazalarında geçici/sürekli iş göremezlik tazminatı; ölümlü trafik kazalarında ölenin yakınları tarafından destekten yoksun kalma tazminatı güvence hesabından talep edilebilmektedir.
Güvence hesabının sorumluluğu, kazanın meydana geldiği tarihte Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen teminat limitleri ile sınırlıdır.
Sigortasız Araç Kullanma Süresi
Zorunlu trafik sigortası süresi 1 yıldır. Bu 1 yıllık sürenin sonunda tüm sürücüler zorunlu trafik sigortalarını yenilemek durumundadır.
Sigortası hiç yapılmayan veya 1 yıllık sürenin sonunda sigortası yenilenmeyen araçların trafiğe çıkması yasaklanmıştır.
2025 yılı için sigortasız araç cezası 993 TL olarak belirlenmiştir. Bunun yanında aracın çekilmesi halinde çekici ve otopark giderlerinden de sorumlu olunacaktır. Aynı zamanda aracın trafikten men edilmesi yaptırımı da uygulanacaktır.
Trafik cezasının yazıldığı tarihten itibaren ise gecikme zammı işlemeye başlayacaktır. Gecikme zammı geciken ilk 1 ay için %5 olacaktır. Yanı, sigortasız araç kullandığı için trafik cezası alan kişi, trafik sigortasını yapmakta geciktiği ilk 1 ayda %5 zam ile trafik sigortası yaptıracaktır. Bu ceza oranı gecikmenin devam ettiği 2. ay %10 oranına yükselecektir. Trafik sigortasının yaptırılma tarihine göre bu oran en fazla %50’ye çıkabilmektedir.
Sigortasız Araç Muayeneye Alınır mı?
Sigortasız araçların muayenelerinin yapılması mümkün değildir. Bu durumda sigortasız araç sürücüsü, bir diğer kanuni yükümlülük olan muayeneyi de yerine getirmemiş olacaktır. Muayene gecikme ücreti de söz konusu olacaktır.
Sonuç olarak sigortasız araç kullanan kişi; sigortasız araç kullanma cezası, varsa çekici ve otopark masrafları, trafik sigortası gecikme zammı, muayene gecikme ücreti gibi birçok masrafı karşılamakla yükümlü olacak, hem maddi hem de hukuki sorumluluğu doğacaktır.
Kazadan Sonra Sigorta Yaptırmak
Sigorta poliçeleri yürürlük tarihinden önceki olayları kapsamayacağından, yeni yapılan sigorta geçmişteki sigortayı kapsamayacaktır. Kaza sonrasında yapılan sigorta yalnızca gelecekteki riskleri teminat altına alır. Bu durumda kazadan hemen sonra da yapılsa, kazadan sonra yapılan sigorta tarafından geçmişteki hiçbir kaza için ödeme yapılmayacaktır.
Kazadan sonra uzunca bir süre daha sigorta yaptırılmaması halinde, ileride sigorta şirketlerinden teminat almanın zorlaşacağını da belirtmekte fayda vardır. Bu noktada birden fazla sigorta şirketinden teklif almak yararlı olabilir.
Trafik Sigortası Olmayan Aracın Kazaya Karışması
Bu durum 2 farklı açıdan incelenebilir:
- Trafik kazası yaptım, karşı tarafın trafik sigortası yok. Ne yapmalıyım?
- Trafik kazası yaptım, aracımın trafik sigortası yok. Ne yapmalıyım?
Trafik kazası yaptınız, sizin aracınızın sigortası var ancak karşı tarafın sigortası yok. Her iki aracın da sigortalı olması halinde karşı tarafın sigortasına başvurup zararınızın tazmin edilmesini talep edebilecekken bu durumda böyle bir şansınız yok.
Peki ne yapabilirsiniz?
Trafik kazasından kaynaklı zararınızdan kusurlu karşı taraf sürücüsü, işleteni ve kusurlu karşı taraf araç sigortası sorumludur. Karşı tarafın sigortası olmaması durumunda zaarınızdan kusurlu karşı taraf araç sürücüsü ve işleteni sorumludur.
Öncelike anlaşma yoluna giderek zararınızın karşılanmasını karşı taraf sürücüsünden ve işleteninden talep edebilirsiniz. Karşı tarafın zararı ödemeyi kabul etmesi halinde sorun yaşamadan masraflarınız ödenmiş olacaktır. Fakat bu gibi durumlarda zararın tam olarak karşılanmaması oldukça sık rastlanan bir haldir. Zararınızın tam olarak karşılanması ve hak kaybı yaşamadan tüm alacaklarınızın tahsili için alanında uzman bir avukatla iletişime geçilerek bahse konu trafik kazasından kaynaklı meydana gelen maddi ve bedeni hasarlara dair hukuki süreç iletilmesi en sağlıklı yol olacaktır.
Zararınızı araç sürücüsünden ve işleteninden karşılayamamanız halinde Güvence Hesabına başvurma imkanınız vardır.Yukarıda açıklandığı üzere güvence hesabı sigortasız araç sürücülerine karşı mağduriyet yaşayan 3. kişiler için oluşturulmuştur. Güvence hesabından maddi zararları talep etmek mümkün değildir. Trafik kazası sonucunda yaralandıysanız, işbu bedeni zararı güvence hesabından talep edebilirsiniz. Güvence hesabına başvuru süreci hukuki bir süreç olup alanında uzman bir avukatla süreci ilerletmeniz hak kaybı yaşamanıza engel olacaktır.
Aracınızın kaskosu varsa zararınızı kasko karşılayacaktır. Fakat, karşı tarafın kusurlu olması halinde, kasko şirketi size yaptığı ödemeyi sigortasız karşı taraftan talep edebilecektir. Bir diğer deyişle, kaskonun sigortasız ve kusurlu sürücüye rücu imkanı doğacaktır.
Bir diğer durum; trafik kazası yaptınız ve aracınızın trafik sigortası yok. Bu durumda kusur oranı yine oldukça önem arz etmektedir.
Kusurun sigortalı karşı tarafa ait olması halinde, karşı tarafın sigorta şirketi doğan zararınızı tazmin etmekle yükümlü olacaktır. Bu durumda karşı tarafın sigorta şirketine başvurma imkanınız mevcuttur.
Ancak kazada tam kusurlu taraf sizseniz, sigortalı ve kusursuz karşı tarafın hem maddi hem de bedeni hasarlarını karşılamanız gerekmektedir. Araçta oluşan değer kaybı ve maddi hasara ek olarak yaralanmalı bir trafik kazası söz konusuysa karşı tarafın hastane ve tedavi giderlerinden de yükümlülüğünüz doğacaktır. Güvence hesabı sigortasız araçlar ile kazaya karışan ve zarar gören 3. şahısları koruma amaçlı kurulmuştur. Fakat Güvence hesabı sadece bedeni hasarları kapsamaktadır. Kusursuz karşı tarafın bedeni hasarlarına ilişkin zararlarını Güvence Hesabından talep etme imkanı vardır.
Sigortasız Araç Kazası Davası
Meydana gelen trafik kazasında kusuru ile kazaya sebebiyet veren tarafın aracı sigortasız ise, araç sürücüsüne ve işletenine karşı tazminat davası açılması mümkündür.
Bu noktada kazanın maddi hasarlı, yaralanmalı veya ölümlü olması talep edilebilecek tazminatlar açısından önemlidir. Maddi hasarlı bir trafik kazası meydana geldiyse karşı zarar gören taraf sigortasız ve kusurlu taraftan maddi hasara ve değer kaybına ilişkin masrafların karşılanmasını talep edebilecektir. Yaralanmalı bir trafik kazasında maddi hasarlara ek olarak hastane ve tedavi giderlerinin de talep edilmesi mümkündür. Son olarak ölümlü bir trafik kazasında; araçta meydana gelen maddi hasarların karşılanması, varsa hastane ve tedavi giderleri, cenaze ve defin masrafları ve ölenin yakınları tarafından destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilir.
Açılan davada, tüm süreçte olduğu gibi, kusur oranları oldukça önemlidir. Mahkeme tazminat değerlendirmesi yaparken kazanın meydana gelme biçimini, kusur oranlarını dikkate alır.
Araç sahibinin ve kaza anındaki araç sürücüsünün farklı kişiler olması oldukça muhtemeldir. Böyle bir durumda müteselsil yani ortak sorumluluk söz konusu olacaktır. Araç sahibinin kazada hiç kusuru olmasa dahi hukuki sorumluluğu ortadan kalkmaz, kazaya karışan sürücüyle müteselsil sorumluluğu devam eder. İlgili hüküm aşağıdadır:
KTK m. 85/5 “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.”
İşbu hüküm gereği araç işleteni hiçbir kusuru olmasa dahi işleten sıfatına haiz olmasından kaynaklı olarak araç sürücüsü ile birlikte zararlardan müteselsil olarak sorumludur.
