ARAÇ HASAR BEDELİ NEDİR?
Araç Hasar Bedeli; Gerçek veya Tüzel kişinin trafik kazası sonrasında aracının onarım, parça değişimi, işçilik, gibi masraflar ile aracını kullanamamaktan yoksun kaldığı dönemdeki zararlar toplamını ifade eder. Burada önemli olan husus hasar bedelinin nasıl belirleneceğidir. Zira araç sahibi aracını yetkili serviste yaptırmak zorunda değildir. Hatta aracının onarımını dahi yaptırmak zorunda değildir. Fakat işbu hasardan sorumlu olanlar GERÇEK ZARARIN TAZMİNİ İLE YÜKÜMLÜDÜR.
GERÇEK ZARAR İLKESİ NEDİR?
Yargıtay, trafik kazası sonrasında belirlenecek olan zararın gerçek zarar ilkesi gereği hesaplanmasına dikkat çekmektedir. Zira Anayasa Mahkemesi, genel şartlara atıf yapan ibarelerin iptali kararı ile zorunlu mali sorumluluk sigortası bağlamındaki tazminatların esas ve usullerinin belirlenmesinde Genel Şartların değil, Kanun hükümlerinin uygulanmasının yolunu açmıştır. Böylece Karayolları Trafik Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Borçlar Kanununun özellikle haksız fiile dayanan ve gerçek zararın tazminini öngören hükümlerinin uygulanmasının gerekliliği doğmuştur.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 49 uyarınca “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
ORİJİNAL PARÇA DEĞİŞİMİ ŞART MIDIR?
Hasar tazminatının ödemesinde hasar gören orijinal parçanın öncelikle orijinal parça ile değiştirilmesi gerekmektedir. Karayolları ZMSS Genel Şartlarının B.2 Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi Başlıklı maddesinde işbu husus belirtilmiştir. Nitekim Yerleşik içtihat kararları da GERÇEK ZARAR hesaplamasında orijinal parçaların dikkate alınarak hesaplama yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.
YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ 2016/5293 E. 2017/8012 K. Sayılı İlamında;
“…ekspertiz raporunda ve ekspertiz raporunu dayanak alan hükme esas Adli Tıp Kurumu raporunda davacıya ait aracın onarımının hesaplanmasında orijinal parçalar yanında eşdeğer parçaların da esas alındığı anlaşılmaktadır. Gerçek zarar ancak aracın onarımında tamamen orijinal parçalar kullanılmak suretiyle sağlanır. Bu durumda mahkemece, … tamamiyle orijinal parçalar dikkate alınarak, araçtaki hasar kalemleri ve bedeli tespit edilmek suretiyle tazminat miktarının hesaplanması hususlarında ayrıntılı, açıklamalı, denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru değildir.”
FATURA GEREKLİ MİDİR?
ZMSS, sigortalının üçüncü kişilere verdiği zararı gidermek üzere yapılmaktadır. Asıl olan gerçek zararın tespit edilerek sigortalı tarafça ödenmesidir. İşbu sebeple aracın ne kadar maliyet ile onarıldığı önem taşımamaktadır. Önemli olan aracın onarılması değil, zararın giderilmesidir. Yargıtay’ın yerleşik içtihatları da bu yöndedir. Nitekim Yargıtay 17. Hukuk Dairesi E. 2016/16052 K. 2017/8418 ilamında:
“Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Davalı … şirketi, …’nun 85. maddesinde düzenlenen araç işleteninin hukuki sorumluluğunu üstlenmiştir. Sigortalı aracın, 3.kişiye verdiği maddi zararı poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere karşılamakla yükümlüdür. … şirketi 3.kişinin uğradığı gerçek zarardan sorumludur. Sigortacı, … sözleşmesinden kaynaklanan tazmin borcunu yerine getirirken gerçek zararı ödemekle yükümlü olarak, aracın onarımı yapılsın ya da yapılmasın, onarıma dair fatura olsun ya da olmasın hasar bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisini de (3065 Sayılı KDV Kanunu uyarınca) zarar görene ödemek zorundadır.” Şeklinde onarımın yapılmasının veya fatura sunmanın bir zorunluluk olmadığı belirtilmiştir.”
HASAR BEDELİNİ KİMDEN VEYA KİMLERDEN TALEP EDİLEBİLİR
iki veya daha fazla tarafı bulunan trafik kazasında %100 kusuru bulunmayan herkes ilgili sorumlulara başvurarak aracında meydana gelen hasar bedelini talep edebilir. Hasar bedeli;
– Kusurlu Aracın ZMMS Poliçesinin Bulunduğu Sigorta Şirketi
– Kusurlu Araç Sürücüsü
– Kusurlu Araç Maliki’nden talep edilebilir. Tüm sorumluların müteselsil sorumluluğu bulunmaktadır.
